Tips van een verloskundige: Alles wat je moet weten over baby’s zelf te leren eten  

Maike Campen is een verloskundige uit Keulen, Duitsland, en biedt zwangerschapslessen en postnatale gymnastiek aan en geeft advies over baby’s zelf te leren eten. We spraken met haar over de veelvoorkomende mythes rondom babyvoeding, Baby-Led-Weaning (BLW) en het bekritiseren van moeders. 

Als verloskundige kom je waarschijnlijk vaak misvattingen tegen over het voeden van baby’s. Kun je enkele van de meest voorkomende mythes noemen en ontkrachten? 

Een hardnekkige mythe is dat je hiermee vroeg moet beginnen. Sommige mensen denken dat je je baby vast voedsel moet geven wanneer hij drie of vier maanden oud is. De aanbeveling is om zes maanden uitsluitend borstvoeding of flesvoeding te geven. Het is niet waar dat je een kind op vier maanden al vast voedsel moet geven. We moeten ouders voorlichten om te voorkomen dat ze hun kinderen overbelasten. 

Een ander voorbeeld is de mythe "Geef je baby vast voedsel en hij zal de hele nacht doorslapen". Dit is niet waar. In het begin van het process van leren eten vraagt een kind vaak juist meer melk, wat volkomen normaal is. Het introduceren van vast voedsel betekent niet dat de baby ineens de hele nacht zal doorslapen. Slaappatronen worden beïnvloed door veel factoren, waaronder hersenontwikkeling. 

Is het een probleem als een baby van zes maanden nog steeds vast voedsel weigert? Wat raad je ouders aan? 

Ja, dat is mogelijk en geen probleem voor een baby van zes maanden. We zijn baby’s voor minstens 12 maanden. Daarom zou melk de belangrijkste voedselbron moeten zijn gedurende deze periode. Door het aantal ontwikkelingsfasen in het eerste levensjaar kan het zijn dat een kind overweldigd is en geen zin heeft om te eten of te leren eten. Het komt met geduld en op een gegeven moment komt het wel. De tijd waarin een kind er klaar voor is, is voor ieder kind anders. Soms is het in de vijfde of zesde maand en soms pas in de 12e of 13e maand. En dat is helemaal oké! 

Dus, het is heel persoonlijk wanneer een baby begint met het eten van vast voedsel. Verschillende landen hebben hier ook verschillende aanbevelingen voor. Zijn er echter tekenen waaruit blijkt dat een baby klaar is om te beginnen met vast voedsel? Hoe weet ik dat mijn baby klaar is? 

Er zijn signalen van het klaar zijn voor vast voedsel, maar ook "valse" zoals "mijn baby kijkt de hele tijd naar mijn eten". Kinderen leren door imitatie, dus het is natuurlijk dat ze kijken naar wat mama en papa doen. Het is ook belangrijk om te onderscheiden dat beginnen met purees veel eerder kan gebeuren dan beginnen met Baby-Led Weaning (BLW). 

Tekenen dat je baby klaar is voor vast voedsel: 

• je kind kan zelfstandig zitten (of met een beetje ondersteuning, zoals op je schoot) 

• je kind houdt zijn hoofd stabiel 

• je kind kan zijn handen en mond coördineren en voedsel gericht naar zijn mond brengen 

• je kind heeft een oprechte interesse in het leren van nieuwe dingen 

Je noemde net BLW, wat staat voor Baby-Led Weaning. Dit is een alternatief voor klassiek voeren met de lepel, waarbij ouders de baby fingerfood en purees aanbieden en hun kind zichzelf laten voeden, ook wel bekend als de Rapley-methode. Natuurlijk zijn beide manieren van het introduceren van vast voedsel prima. Maar als het gaat om BLW, zijn er misschien meer vragen. Welke voedingsmiddelen zijn geschikt voor BLW en welke niet? Waar te beginnen? 

Goede voedingsmiddelen voor BLW is eten wat de baby gemakkelijk kan vastpakken en veilig kan kauwen of zuigen. Je kunt beginnen met gekookte of gestoomde groenten zoals broccoli, courgette, wortels of pastinaak. Maar je kunt ook aardappelen, pasta, kaas, gekookte eieren of graatloze vis (zalm), avocado of babypannenkoeken serveren. Harde voedingsmiddelen waarin een baby gemakkelijk kan stikken, zijn niet geschikt! 

Hoe weten ouders dat hun kind genoeg voedsel en voedingsstoffen binnen krijgt met BLW? Moeten ze hun baby bijvullen met melk? 

Het is moeilijk te generaliseren, want het gebeurt natuurlijk. Baby's zullen niet verhongeren; ze zullen om melk vragen wanneer ze honger hebben. Dit gebeurt niet wanneer ze voldoende hebben gehad. 

Wat moeten ouders doen als ze vermoeden dat hun baby allergisch is voor bepaalde voedingsmiddelen tijdens het voeden of BLW? Hoe ontwikkelt een voedselallergie zich bij baby's? 

Ernstige allergische reacties, zoals zwelling van het mondslijmvlies of zelfs anafylactische shock, zijn gelukkig zeldzaam. Echter, huidirritaties zoals eczeem-achtige uitslag zijn veelvoorkomend en moeten worden verwacht. De huid en darmen zijn cruciale immuunorganen en kunnen reageren op vreemde stoffen. Raak niet in paniek als je baby pijnlijke billen, eczeem of roodheid rond de mond ontwikkelt. Je kunt reacties op specifieke voedingsmiddelen testen, zoals wortels, en zo nodig je kinderarts raadplegen. 

Lees meer: Voedselallergieën en baby's: de tekenen die je moet kennen 

Net als bij borstvoeding zijn er veel meningen over het starten met vast voedsel, en sommige ouders bekritiseren anderen omdat ze het niet op hun manier doen. Sommige mensen noemen dit mom-shaming, mom-bashing of ouder-shaming. Wat is de beste manier om te reageren op zulke opmerkingen? 

Ja, dit geldt vooral op sociale media, waar mensen anderen beoordelen zonder hen face-to-face te zien. Dat is gewoon niet cool. Ik zeg altijd tegen de moeders met wie ik werk: "Coole moeders oordelen niet." Kinderen variëren enorm in hun eerste jaar, vooral tussen zes en twaalf maanden. Zowel in het echte leven als op mijn Instagram-kanaal probeer ik ouders gerust te stellen. Kinderen vergelijken is stressvol en onnodig; het maakt je alleen maar ongelukkig. Elke aanpak is goed als het kind het goed doet. Het is een belangrijk probleem en we moeten er allemaal aan blijven werken. 

Dank je wel voor je expertise! Ten slotte, nog één laatste vraag: Wanneer moeten ouders een voedingsconsultatie zoals bij jou bezoeken? 

Ik geloof dat je veel nuttige informatie kunt vinden, zelfs zonder een consultatie. Mijn Instagram-kanaal biedt alles wat je moet weten als je de tijd neemt om de informatie te verzamelen. Een consultatie kan echter nuttig zijn voor ouders die zich onzeker voelen of zelf ernstige voedselallergieën hebben. Het risico op verstikking kan ook behoorlijk beangstigend zijn, daarom kan het geruststellend zijn om professionals aan je zijde te hebben. Experts kunnen waardevolle tips geven met betrekking tot voeding, zoals advies over spijsvertering en veranderingen in slaappatronen. Goed geïnformeerd zijn is altijd een goede manier om je voedingsreis te beginnen!